De fijne motoriek... en de pengreep

De fijne motoriek………………. en het belang van een goede pengreep

In de eerste levensjaren van ons kind houden we zijn/ haar motorische ontwikkeling heel goed bij. Vol trots vertellen we het wanneer ons kindje gaat kruipen, staan en lopen. Kinderen maken de eerste twee levensjaren ook een enorme ontwikkeling op dit gebied door en in deze jaren wordt zeker de basis gelegd voor hoe het kind motorisch zal functioneren. Maar met twee jaar is deze ontwikkeling zeker nog niet afgelopen. Tot ver in de puberteit vindt er nog verbetering en verandering plaats in de motoriek van het kind.

Een goede motoriek is belangrijk. We maken onderscheid tussen de grove motoriek: de grote lichamelijke bewegingen zoals kruipen, lopen, springen, dansen, fietsen etc. en de fijne motoriek: de kleinere bewegingen en handmotoriek, waaronder activiteiten vallen zoals tekenen, schrijven, knutselen, bouwen etc.
We richten ons hier nu met name op de fijne motoriek.

De peuter- en kleutertijd

We zien op de peuterleeftijd dat over het algemeen de ontwikkeling van de grove motoriek voorloopt op die van de fijne motoriek. Wat oudere peuters kunnen al heel aardig traplopen, springen, hinkelen, op één been staan, starten en stoppen bij het rennen en fietsen op een driewieler, maar ook spelen met een bal. Ze hebben de ruimte nodig om buiten te rennen en te spelen en hun energie kwijt te raken.
Voor veel activiteiten die meer aanspraak doen op de fijne motoriek, kunnen peuters maar moeilijk het geduld opbrengen.
Toch zien we ook zeker op dit gebied grote sprongen vooruit in de twee jaren van de peutertijd. Een peuter van boven de drie kan vaak al knippen, plakken, kleien, kralen rijgen en vouwen met papier. Peuters zijn vaak ook dol op tekenen en verven. Omdat ze de pengreep op deze leeftijd nog niet (kunnen) beheersen, is het nog wel heel moeilijk om echt doelbewust vormen te tekenen.

Op de kleuterleeftijd zijn kinderen wel in staat om de pengreep aan te leren, omdat ze niet meer hun hele hand bewegen, maar handbewegingen kunnen gaan maken vanuit hun pols en vingers. We zien dan steeds meer herkenbare vormen verschijnen in de tekeningen. Al snel worden er poppetjes, huisjes en bomen getekend. Niet lang daarna volgen ook de eerste letters, die meer (na)getekend dan geschreven worden. Het binnen de lijntjes kleuren lukt over het algemeen nu ook steeds beter.

Het is heel belangrijk op deze leeftijd al een goede pengreep aan te leren en op zijn laatst in groep 3, want zodra de pengreep eenmaal is ingesleten, is hij nog maar moeilijk te corrigeren

Op de basisschool
Bij het leren schrijven op school, wordt veel aandacht besteed aan het aanleren van een goede pengreep. Een juiste pengreep voorkomt kramp en vermoeidheid bij het schrijven en zorgt voor een netter handschrift.

Maar wat is nu precies een goede pengreep en hoe kunnen we die het beste aanleren?

Bij een goede pen- of potloodgreep, pakken duim en wijsvinger samen het potlood vast. De middelvinger ondersteunt het potlood, de zgn driepuntsgreep. Het potlood moet net boven het afgeslepen gedeelte, vastgehouden worden.


Zie foto

Natuurlijk kun je met een andere pen- of potloodgreep ook schrijven, maar het is dan niet de beste of vlotste manier om te schrijven.
Bij goed schrijven is natuurlijk niet alleen de pengreep van belang maar letten we ook op de volgende punten:

- Voeten naast elkaar op de grond
- Met je rug tegen de leuning, vuist tussen je buik en de tafel
- 2 handen op het papier
- Schriftje schuin en iets naar voren geschoven

Om dit allemaal te kunnen onthouden, hebben we een versje geleerd:

Twee handen op de tafel.
Twee voeten op de grond.
Zit stevig op je stoeltje.
En kijk niet in het rond.

Een hand om mee te schrijven.
Een hand op het papier.
Die schuift het blad naar boven.
Zo schrijf je met plezier.

We hopen dat u door het lezen hiervan ook thuis eens wil letten op de pengreep van uw kind, al zit hij of zij misschien nog maar ( net ) in de kleutergroep. Want zoals u heeft kunnen lezen: een eenmaal ingeslepen pengreep is nog maar heel moeilijk te corrigeren.



de juiste pengreep de juiste pengreep